İngilis dilində "scatter" və "disperse" sözləri tez-tez bir-birinin əvəzinə istifadə olunsa da, aralarında incə fərqlər mövcuddur. "Scatter" daha çox qeyri-mütəşəkkil, birdən-birə və səpələnmiş bir şəkildə yayılmanı ifadə edir, "disperse" isə daha sistemli və planlı bir yayılmanı ifadə edir. "Scatter" daha çox fiziki obyektlərin yayılmasını təsvir edərkən, "disperse" daha geniş mənada, məsələn, insan qruplarının və ya fikirlərin yayılmasını da əhatə edə bilər.
Misal üçün, "The children scattered across the playground" cümləsində uşaqlar oyun meydançasında qeyri-mütəşəkkil şəkildə səpələnirlər. ("Uşaqlar oyun meydançasında səpələndilər.") "Disperse" isə belə bir cümlədə istifadə oluna bilər: "The police dispersed the crowd." ("Polis izdihamı dağıtdı.") Burada polis izdihamı sistemli şəkildə, qəsdən dağıtmışdır.
Başqa bir nümunə olaraq, "She scattered seeds in the garden" cümləsini götürək. Bu cümlədə qadın toxumları bağçada səpələnmiş şəkildə əkir. ("O, bağçada toxumları səpdi.") "The clouds dispersed and the sun came out" cümləsində isə buludların yayılması daha sistemli bir prosesdir. ("Buludlar dağıldı və günəş çıxdı.")
"Scatter" sözü daha çox kiçik əşyaların səpələnməsini ifadə etmək üçün istifadə olunur, məsələn, kağız parçaları, konfetlər və s. "Disperse" isə daha geniş bir kütlənin və ya qrupun yayılmasını, məsələn, izdihamı, tozu, dumanı ifadə edə bilər.
Bir başqa nüans ondadır ki, "scatter" daha çox bir anda baş verən bir hadisəni təsvir edərkən, "disperse" daha uzunmüddətli bir prosesi ifadə edə bilər.
Happy learning!