Англи хэлний "guilty" болон "culpable" гэсэн хоёр үг нь Монгол хэлний "буруутай" гэсэн үгтэй ойролцоо утгатай мэт санагдаж болох ч, тэдгээрийн хооронд нарийн ялгаа бий. "Guilty" гэдэг нь ихэвчлэн ямар нэгэн гэмт хэрэг эсвэл буруу үйлдэл хийсэн гэдгээ хүлээн зөвшөөрөх, эсвэл шүүхээр буруутай гэж тогтоогдсонтой холбоотой. Харин "culpable" нь илүү өргөн хүрээтэй бөгөөд хариуцлага хүлээх ёстой, буруутай байх тодорхой хэмжээний шалтгаан байгааг илэрхийлдэг. Энэ нь заавал гэмт хэрэгтэй холбоотой байх албагүй.

Жишээ нь:

• "He felt guilty about lying to his parents." (Тэр эцэг эхдээ худал хэлсэндээ гэмшиж байсан.) Энд "guilty" нь дотроосоо мэдэрсэн гэмшил, бурууг илэрхийлж байна.

• "The driver was found guilty of reckless driving." (Жолооч хайхрамжгүй жолоодсоноор буруутай гэж тогтоогдсон.) Энд "guilty" нь шүүхийн шийдвэртэй холбоотой байна.

• "She felt culpable for the accident, even though she wasn't directly involved." (Тэр шууд оролцоогүй ч осолд буруутай гэж мэдэрсэн.) Энд "culpable" нь осолд нөлөөлсөн ч шууд оролцоогүй ч гэсэн хариуцлага хүлээх ёстойг илэрхийлж байна.

• "The company was deemed culpable for the environmental damage." (Компани байгаль орчны хохиролд буруутай гэж үзсэн.) Энд "culpable" нь компани байгаль орчны хохирлыг үүсгэсэн үйл ажиллагаандаа хариуцлага хүлээх ёстой гэдгийг харуулж байна.

Иймд "guilty" болон "culpable" нь утгаараа төстэй ч, хэрэглээний хувьд ялгаатай. "Guilty" нь ихэвчлэн гэмт хэрэг, буруу үйлдэлтэй холбоотой байдаг бол "culpable" нь илүү өргөн утгатай бөгөөд хариуцлага хүлээх ёстой байдлыг илэрхийлдэг.

Happy learning!