"Guilty" සහ "culpable" යන වචන දෙකම සිංහලෙන් "දොෂිත" ලෙස පරිවර්ථනය කළ හැකි බැවින් ඒවා අතර වෙනස හඳුනා ගැනීමට ටිකක් අපහසු විය හැකියි. කෙසේ වුවද, ඒවා අතර සියුම් වෙනස්කම් තිබෙනවා. "Guilty" යනු නීතිය උල්ලංඝනය කිරීමක් සම්බන්ධයෙන් නිශ්චිතවම දොෂිත බව තහවුරු කිරීමකි. ඒ වගේම, "culpable" යනු යම්කිසි වරදකට හේතු වූ බවට චෝදනා එල්ල විය හැකි තත්වයක් පෙන්නුම් කරනවා. එය නීත්යානුකූලව දොෂිත බවට තහවුරු වීමක් නොවිය හැකියි.
උදාහරණයක් ලෙස, "The jury found him guilty of murder" යන වාක්යයේ, "guilty" යනු උසාවියේදී ඔහු ඝාතනය සම්බන්ධයෙන් දොෂිත බව තහවුරු කර ඇති බවයි. (නඩු විභාගයේදී ඔහු ඝාතනය සම්බන්ධයෙන් දොෂිත බව ජූරි සභාව විසින් තීරණය කරන ලදී). කෙසේ වුවද, "He was culpable in the accident" යන වාක්යයේ, "culpable" යනු ඔහු අනතුර සිදුවීමට යම් ආකාරයකින් දායක වූ බවයි. (ඔහු එම අනතුර සිදුවීමට යම් තරමකින් වගකිව යුතු විය). ඔහු නීත්යානුකූලව දොෂිත බව තහවුරු වී නැත.
මේ නිසා, "guilty" යනු නීතිමය තීරණයක් පෙන්නුම් කරන වචනයක් වන අතර, "culpable" යනු යමෙකුගේ ක්රියාවකට හේතු වන වගකීම හෝ දොෂය පෙන්නුම් කරන වචනයක්.
Happy learning!