"Speed" සහ "velocity" යන වචන දෙකම චලනය සම්බන්ධයෙන් භාවිතා වුණත්, ඒවායේ විශේෂ වෙනසක් තියෙනවා. "Speed" කියන්නේ කොයිතරම් ඉක්මනින් යමක් ගමන් කරනවද කියන ප්‍රමාණය නම්, "velocity" කියන්නේ ඒ ගමනේ වේගය සහ දිශාව දෙකම ඇතුළත් ප්‍රමාණයක්. "Speed" ස්කේලර් ප්‍රමාණයක් (scalar quantity) වන අතර, "velocity" වෙක්ටර් ප්‍රමාණයක් (vector quantity) වෙනවා. ඒ කියන්නේ "velocity" එකේ දිශාවක් තියෙනවා.

උදාහරණයක් විදිහට, කාර් එකක් පැයට කිලෝමීටර් 60ක වේගයෙන් යනවා කියලා කිව්වොත්, ඒක "speed" විස්තර කරනවා. නමුත්, කාර් එක පැයට කිලෝමීටර් 60ක වේගයෙන් උතුරු දිශාවට යනවා කියලා කිව්වොත්, ඒක "velocity" විස්තර කරනවා.

• Example 1: The car's speed was 60 km/h. (කාර් එකේ වේගය පැයට කිලෝමීටර් 60ක් වුණා.)

• Example 2: The car's velocity was 60 km/h north. (කාර් එකේ වේගය පැයට කිලෝමීටර් 60ක්, උතුරු දිශාවට වුණා.)

"Speed" ප්‍රමාණය ධනාත්මක අගයක් විතරයි ගන්නේ. නමුත් "velocity" ප්‍රමාණය ධනාත්මක හෝ ඍණාත්මක අගයක් ගන්න පුළුවන්. ඍණාත්මක අගයක් කියන්නේ දිශාව ප්‍රතිලෝම වෙලා කියන එකයි. උදාහරණයක් විදිහට, කාර් එක පිටුපසට යනවා නම්, එහි velocity ඍණාත්මක වෙනවා.

Happy learning!