Madalas na nagkakaroon ng pagkalito ang mga nag-aaral ng Ingles sa paggamit ng mga salitang "decide" at "determine." Bagama't pareho silang may kinalaman sa paggawa ng pasya o konklusyon, mayroon silang pagkakaiba sa konteksto at intensidad. Ang "decide" ay tumutukoy sa pagpili sa pagitan ng dalawa o higit pang mga opsyon, habang ang "determine" ay nangangahulugan ng pagtukoy o pag-alam ng isang bagay na hindi pa alam o tiyak. Mas aktibo at may mas malinaw na resulta ang "determine." Mas passive ang "decide".

Halimbawa:

• Decide: "I decided to eat lunch at 12 noon." (Nagpasiya akong kumain ng tanghalian ng 12 ng tanghali.)

Sa halimbawang ito, may pagpipilian ako kung anong oras kakain. Maaari rin namang 1pm. Pero pinili ko ang 12nn.

• Determine: "The police will determine the cause of the accident." (Tutukuyin ng pulisya ang sanhi ng aksidente.)

Dito, hindi pagpipilian ang pagtukoy sa dahilan ng aksidente. Kailangan itong alamin sa pamamagitan ng imbestigasyon. Ang pulisya ay kailangan maghanap at maghanap para mahanap ang sagot.

• Decide: "After much deliberation, the judge decided the case." (Pagkatapos ng mahabang pag-iisip, pinasiyahan ng hukom ang kaso.)

• Determine: "Scientists are trying to determine the effects of climate change." (Sinusubukan ng mga siyentista na matukoy ang mga epekto ng pagbabago ng klima.)

• Decide: "We decided to go to the beach." (Nagpasiya kaming pumunta sa dalampasigan.)

• Determine: "The test will determine if you have the disease." (Tutukoyin ng pagsusuri kung mayroon kang sakit.)

Sa madaling salita, "decide" ay para sa pagpili, samantalang ang "determine" ay para sa pagtuklas o pag-alam ng isang bagay. Ang "determine" ay nangangailangan ng mas malalim na pagsisiyasat o pagsusuri.

Happy learning!