Ingliz tilida "pity" va "compassion" so'zlari ko'pincha bir-biriga yaqin ma'nolarga ega bo'lib tuyulsa-da, ular o'rtasida muhim farqlar mavjud. "Pity" odatda zaiflik va achinarli holatga nisbatan his-tuyg'uni, ba'zan esa yuqoridan qarashni ifodalaydi. "Compassion" esa chuqurroq, samimiyroq va boshqaning og'rig'ini his qilishni anglatadi, bu his-tuyg'u bilan birga yordam berish istagi ham paydo bo'ladi. Ya'ni, "pity" – bu ko'proq "achinish", "afsuslanish", "compassion" esa – "hamdardlik", "rahim-shafqat" degan ma'nolarni bildiradi.
Misol uchun, "I pity him; he lost his job." – bu gapda odamning ishini yo'qotishini afsuslash, ammo uning holatiga chuqur kirishmayotganligimizni ko'rsatadi. (Men unga achinyapman; u ishini yo'qotdi.) Biroq, "I have compassion for the homeless; I will volunteer at a soup kitchen." jumlasida esa haqiqiy hamdardlik va yordam berish istagi namoyon bo'ladi. (Men uysizlarga nisbatan hamdardman; men oshxonada ko'ngilli bo'lib ishlashga qaror qildim).
Yana bir misol: "She felt pity for the stray dog." (U adashgan itga achindi.) Bu erda achinarli holatga nisbatan his-tuyg'u ifodalangan. "She felt compassion for the suffering children and donated to the charity." (U azob chekayotgan bolalarga nisbatan hamdardlik tuyg'usini his qildi va xayriya tashkilotiga pul xayriya qildi.) Bu jumlada esa chuqur hamdardlik va amaliy yordam ko'rinishini olamiz.
Shunday qilib, "pity" – bu passiv, "compassion" – faol his-tuyg'udir. "Pity" ko'pincha masofani saqlashni anglatadi, "compassion" esa yaqinlashish va yordam berish istagini bildiradi.
Happy learning!