Ingliz tilida "speed" va "velocity" so'zlari tezlikni bildirsa-da, ular orasida muhim farq bor. "Speed" shunchaki qanchalik tez harakatlanayotganingizni ko'rsatadi – ya'ni masofa va vaqt nisbatini. "Velocity" esa tezlikka qo'shimcha ravishda harakat yo'nalishini ham bildiradi. Ya'ni, "velocity" skalyar kattalik bo'lgan "speed"dan farqli ravishda vektor kattalikdir.

Masalan, "The car is traveling at a speed of 60 mph" degan gap "Mashina soatiga 60 mil tezlikda harakatlanmoqda" deb tarjima qilinadi. Bu yerda faqat tezlik haqida gap bor, lekin qaysi yo'nalishda harakatlanayotgani aytilmagan. Ammo, "The car is traveling at a velocity of 60 mph to the east" degan gap "Mashina sharq tomonga soatiga 60 mil tezlikda harakatlanmoqda" deb tarjima qilinadi. Bu yerda esa ham tezlik, ham yo'nalish ko'rsatilgan.

Yana bir misol: "The plane's speed is 500 km/h" ("Samolyotning tezligi soatiga 500 km") – bu yerda faqat tezlik haqida ma'lumot berilgan. Lekin, "The plane's velocity is 500 km/h north" ("Samolyotning tezligi shimolga qarab soatiga 500 km") – bu gapda esa tezlik bilan birga yo'nalishi ham aniq ko'rsatilgan. Shuni esda tutingki, "velocity" harakat yo'nalishining o'zgarishiga juda sezgir. Agar yo'nalish o'zgarsa, velocity ham o'zgaradi, hatto speed o'zgarmasa ham.

Demak, "speed" – bu skalyar kattalik (faqat kattaligi bor), "velocity" esa vektor kattalik (kattaligi va yo'nalishi bor).

Happy learning!